Bí thư thôn là một người rất có tiếng nói trong thôn, không ai dám cãi lời ông ta. Mẹ Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ tức tốc đi làm theo sự sắp xếp của ông ta.
Cha Nghiêm Lỗi vẫn đang ngồi, chưa biết mình nên làm gì. Nhìn trái nhìn phải, ông ấy cầm cái cốc lên định uống nước, lại sợ đi tiểu bị đau, đành nhịn, không dám uống, đặt cốc xuống.
Bấy giờ, Kiều Vi mới lên tiếng: “Tình hình hiện tại bắt đầu từ phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 8 tháng 5 năm ngoái…”
Lúc này, do thông tin bị tắc nghẽn, thực ra vô số người đang rơi vào trạng thái hoang mang. Rất nhiều người biết ở đây có chuyện này, ở đó có chuyện kia, song đều rất mông lung về tình hình thực tế cả nước.
Phần đông lựa chọn làm theo những người khác. Tỉnh quyết định sao thì thành phố theo đấy; thành phố làm rồi thì cấp huyện cũng theo luôn.
Bắc Kinh, Thượng Hải làm thế nào, cả nước theo đấy.
Kiều Vi đã nhận được sự ủng hộ từ bí thư thôn nên không còn sử dụng những từ ngữ cao siêu khó hiểu khiến người ta mù mờ nữa. Cô vận dụng hết lối diễn đạt ngắn gọn dễ hiểu để giải thích về tình hình chung của cả nước cho mọi người.
Lúc này, trong khi rất nhiều người chỉ mới thấy được một góc tảng băng thì mấy cán bộ thôn ở thôn Nghiêm nhỏ này đã may mắn nhìn ra toàn cảnh từ một người xuyên không.
Vô vàn điều kỳ lạ họ thấy tại tỉnh vào năm nay đã có lời giải thích từ chỗ Kiều Vi.
Bí thư thôn cũng là lão làng cách mạng lâu năm, năm ấy từng đeo súng, vậy mà giờ lại nảy sinh một loại cảm giác nhỏ bé không thể kháng cự trước dòng nước lũ ập tới trước mặt.
Ông ta thở dài thườn thượt.
Có người muốn phát biểu, Kiều Vi lại xua tay: “Chúng ta không thảo luận về vấn đề này nữa. Chủ yếu để mọi người biết chuyện ra sao thôi. Hướng đi do chúng tôi quyết định. Nhìn chung, mọi người chỉ cần nhớ rằng chúng ta theo cấp trên, cấp trên lại theo cấp trên của cấp trên là được.”
Cô không đưa ra bất kỳ nhận xét nào. Cô chỉ soát lại một lượt toàn bộ nguyên nhân, hướng đi và những sự kiện lớn cho mọi người. Đồng thời xâu chuỗi dòng thời gian, để mọi người biết lý do tỉnh bỗng dưng trở nên như hiện tại.
Tổng hợp thông tin thôi mà.
Bí thư thôn gật đầu: “Đúng.”
Kiều Vi nói tiếp: “Chú hai, nhân lúc mọi người đang có mặt đông đủ, hai ta nói về chuyện kia chút nhỉ?”
Tinh thần bí thư thôn lập tức phấn chấn lên: “Phải đấy!”
Kiều Vi rút một phong thư ra từ chiếc túi xách luôn đeo bên mình.
“Nghiêm Lỗi rời nhà từ năm mười bốn tuổi, đến nay đã hơn mười năm trôi qua. Anh ấy đổ máu đổ mồ hôi bên ngoài, chưa một ngày nào quên đi thôn Nghiêm của chúng ta. Tuy thể xác không ở thôn Nghiêm nhưng trái tim anh ấy luôn hướng về đây.”
“Nghe chú kể rằng nông cụ của đại đội chúng ta đã hao mòn cũ kỹ hết, không đủ sức đổi đồ mới, cũng không dám nhận chỉ tiêu mua sắm công xã đề ra, anh ấy lo lắng đến ngủ không ngon giấc.”
“Ở đây có một trăm đồng, từng đồng đều do Nghiêm Lỗi vào sinh ra tử nơi chiến trường để kiếm lấy. Anh ấy nhờ cháu giao số tiền này cho chú hai, quyên góp cho đại đội của chúng ta, dùng mua nông cụ.”
Kiều Vi khom người tiến tới, đưa phong thư trong tay cho bí thư thôn.
Bí thư thôn cũng là người từng khiêng súng trên vai, nghe câu ‘vào sinh ra tử’ thì thấy rất đồng cảm. Đàn ông nhập ngũ gặp biết mấy khó khăn, lên chiến trường có thể mất mạng bất cứ lúc nào. Một số người trong thôn chỉ biết Nghiêm Lỗi làm cán bộ bên ngoài, đâu ngờ ‘cán bộ’ ấy được người ta xây đắp lên từ chính tính mạng mình.
Năm ấy, ông ta còn đóng dấu vào lá thư giới thiệu khai gian tuổi tác kia của anh.
Đôi mắt bí thư thôn đã ươn ướt. Ông ta nhận lấy, bảo đảm: “Cháu nhắn Lỗi Tử cứ yên tâm. Sẽ không lãng phí một đồng nào, nhất định sẽ dùng cho công tác sản xuất của đại đội.”
Ông ta nhận lấy, sau đó đưa cho người khác: “Kế toán cầm đi.”
Kế toán mở phong thư tại chỗ, rút mười tờ tiền trị giá mười nhân dân tệ ra, xác thực: “Đúng một trăm tệ. Lát nữa tôi sẽ nhập vào sổ sách.”
Cha Nghiêm Lỗi nhìn một trăm tệ kia trôi từ tay con dâu vào tay ủy ban thôi, đôi môi vô thức giật giật.
Thế nhưng chuyện này tựa hồ chẳng có cửa cho ông ta xen vào.
Dường như người là con trai, con dâu, bí thư thôn đều không thấy nên hỏi qua ý người bố là ông ta về một số tiền lớn như vậy.
Con trai vắng mặt, ông ta không dám hó hé với bí thư thôn. Khí thế của người con dâu này còn mạnh mẽ hơn cả bí thư thôn. Trước mặt con bé, bí thư thôn chỉ có thể gật đầu liên tục.
Đôi môi bố Nghiêm Lỗi mấp máy, cuối cùng vẫn không dám nói năng gì.
Ở cửa và sân có nguyên đám đông chen chúc nhau hóng chuyện.
Một trăm tệ đó!
Số tiền lớn biết mấy!
Nông thôn khác hẳn thành thị. Mỗi người hộ khẩu thành phố đều có đơn vị và cương vị công tác, tháng nào cũng nhận được tiền lương.
Nhưng nông thôn thì không. Họ phải vất vả làm nông cả năm, tới cuối năm mới được kết toán. Tiền về tay họ hoàn toàn không sánh được với người thành phố.
Với những gia đình thiếu thốn hơn, thậm chí gộp cả nhà cũng chưa chắc đã có nổi một trăm tệ tiết kiệm.
Số tiền lớn thế mà Nghiêm Lỗi nói quyên góp là quyên góp.
Kiều Vi cầm cốc nước lên uống một hớp.
Thực chất, việc quyên tiền không bắt nguồn từ chuyện lần này, mà Nghiêm Lỗi đã muốn làm từ lâu rồi.
Có người đàn ông nông thôn Trung Quốc nào ra ngoài lập nghiệp mà không ôm mộng “Áo gấm về làng, xây cầu sửa đường, lập bia ghi danh, từ đường cung phụng” đâu.
Người đàn ông nào xuất thân từ vùng nông thôn ra ngoài lập nghiệp mà không làm những điều này thì chắc chắn là do không đủ năng lực làm chứ không phải không muốn làm.
Đàn ông nông thôn có tình cảm sâu đậm với quê cha đất tổ, người thành phố khó mà hiểu được điều này.
Chẳng mấy chốc, tin tức này đã tới tai người làm việc trong bếp.
Ba chị em dâu của Kiều Vi đều ngơ ra: “Gì cơ? Một trăm tệ? Nó nói góp là góp?”
Vợ Nghiêm Trụ chỉ cảm thấy đau đớn hết tim gan phèo phổi.
Một trăm tệ đó!
“Chị dâu ơi, sao em ấy có thể làm vậy chứ!”
“Chị dâu, chị là dâu trưởng! Chị qua nói đôi câu đi!”
Hai em dâu khuyến khích vợ Nghiêm Trụ. Suy cho cùng chị cũng là dâu trưởng, chị dâu cả.
Nhưng vợ Nghiêm Trụ nào phải đồ ngốc. Ban nãy, lúc đến gian chính đưa nước, chị ta thấy cô em dâu thứ hai kia của mình đang nói những điều mà chị ta chẳng tài nào hiểu nổi. Nhóm người bí thư thôn, chủ nhiệm đều lắng nghe hết sức tập trung.
Hoàn toàn không có chỗ cho chị ta xía miệng vào.
Chị ta kìm nén cơn tức: “Đợi nó khám bệnh cho bố xong rồi chúng ta tính sổ với nó sau.”
Bữa trưa vậy mà cũng không tệ lắm.
Để mà nói nông thôn mạnh hơn thành thị ở điểm nào thì chính là về mặt ăn uống. So với khẩu phần giới hạn tương xứng được cung cấp theo kế hoạch ở thành thị, thức ăn của dân quên là tự cung tự cấp.
Trên bàn cơm chỉ có mình Kiều Vi là nữ.
Cô hỏi một câu: “Mẹ tôi…”
Cha Nghiêm Lỗi nói trước: “Con không cần phải quan tâm tới bà ấy, bà ấy ăn trong bếp rồi.”
Nhóm chị em dâu cũng không có mặt, xem chừng cũng ăn trong bếp rồi.
Thậm chí hai em trai của Kiều Lỗi cũng không thể ngồi lên được ghế. Trước bàn ăn nhà Nghiêm Lỗi chỉ có bố Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ có chỗ ngồi.
Kiều Vi là chủ khách, nhóm bên kia đều là những nhân vật có uy tín danh dự trong thôn, lấy bí thư thôn làm đại biểu.
Bên bàn, lối ăn uống và vẻ lịch sự của Nghiêm Tương nhận được lời khen từ bọn họ.
“Chưa gặp đứa bé nào ăn uống sạch sẽ như vậy.”
“Lịch sự thật.”
Giữa chừng, có một người chị em dâu cười đi tới định dẫn Nghiêm Tương qua bếp ăn: “Đi nào, sang ngồi chung với các anh chị của cháu.”
Kiều Vi chưa nói gì, tốp đàn ông ngồi bên bàn đã phất tay: “Đi đi thôi, để nhóc đó ở lại đây, cứ để ở đây.”
Người chị em dâu kia chỉ đành rời khỏi với nụ cười gượng gạo.
Kiều Vi xoa đầu Nghiêm Tương.
Dưới sự sắp xếp của bí thư thôn, Kiều Vi không phải nhọc lòng về bất cứ chuyện gì bên đây.
Ăn uống xong xuôi, xe đã được chuẩn bị sẵn, đổi sang một con la khỏe khoắn.
Kiều Vi cảm thấy vô cùng may mắn vì hiện giờ bố Nghiêm Lỗi vẫn có thể đi lại tự nhiên. Không đi được mới là phiền phức to.
Cô nhớ về bộ phim từng xem về thời đại này. Trong phim, những người bệnh không thể đi lại phải nhờ mười mấy người đàn ông vạm vỡ ở thôn đặt lên một tấm ván, sau đó họ sẽ thay phiên nhau khiêng đi mấy chục dặm, tới huyện khám bệnh.
Đấy là còn chịu khám bệnh.
Có rất đông người bệnh không khám, cứ thế chờ chết.
Cha mẹ Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ cùng lên xe.
Mẹ Nghiêm Lỗi cực kỳ lo sợ: “Tôi cũng phải đi sao? Tôi nhất thiết phải đi ư?”
Nghe nói chuẩn bị lên tỉnh, bà ấy hết sức thấp thỏm. Chuyến đi xa nhất đời này của bà ấy chính là chuyến đi đến huyện.
Cùng là khám bệnh cho người già nhưng trong huyện chỉ kê cho ít thuốc, uống xong chẳng đỡ chút nào, mất trắng tiền.
Bà ấy chưa từng nghĩ đến chuyện lên tỉnh.
Vốn định trông mong Nghiêm Lỗi về sẽ đưa ông nhà tới thành phố.
Ngờ đâu cô con dâu này trở về đầy khí khái. Cả bí thư thôn lẫn chủ nhiệm đều bị con bé sai sử, sắp xếp, vừa cất lời đã nhắc đến tỉnh lị.
Đừng nói bà ấy, đến chồng và con trai cả cũng không dám lên tiếng phản đối, mặc cho cô sắp xếp.
Bí thư thôn còn định đi theo, Kiều Vi nói: “Chú hãy yên tâm, có cháu và anh cả mà. Chú đừng đi đi về về, vất vả lắm. Cháu xin thay Nghiêm Lỗi nhận tấm lòng của chú hai.”
Bí thư thôn dặn dò: “Chăm sóc tốt bố mẹ cháu nhé. Nhớ giữ kỹ tiền và thư giới thiệu.”
Rồi lại hét to với Nghiêm Trụ: “Cháu phải siêng năng chút, đảm nhiệm xử lý hết các việc vặt, đừng làm Kiều Vi mệt mỏi.”
Nghiêm Trụ vội đáp: “Cháu hiểu, cháu hiểu rồi ạ.”
Mẹ Nghiêm Lỗi ngước mắt lên, chợt thấy con dâu cả đứng xa xa, đằng sau các trưởng bối đang ra hiệu ánh mắt cho mình. Bà ấy hiểu ý chị ta.
Lúc giữa trưa, mấy người con dâu đã nói với bà ấy, nhờ bà ấy lên tiếng giữ con trai Lỗi Tử lại.
Mẹ Nghiêm Lỗi do dự nhìn thoáng qua Nghiêm Tương.
Đúng lúc này, Nghiêm Tương ngẩng đầu cười với bà ấy. Đôi mắt cong cong, mặt như quả táo, áo sơ mi trắng sạch sẽ không có lấy một vết dầu bắn.
Trái tim mẹ Nghiêm Lỗi tan chảy.
Mấy đứa con dâu trong nhà sao chăm sóc được đứa bé đẹp đẽ tinh xảo thế này. Chuyến đi tỉnh lị kéo dài không biết bao nhiêu ngày. Lỡ về nhà thấy bị va đập vào đâu thì lại không biết ăn nói với Kiều Vi ra sao.
Bà ấy tránh né ánh mắt của hội con dâu, không hé răng nửa lời.
Xe la xuất phát trước ánh nhìn của đám đông ra tiễn.
Rất nhiều đứa bé chạy theo xe một đoạn xa, quang cảnh vô cùng náo nhiệt.
Có người cảm thán: “Nhà ông Nghiêm có phúc thật đấy, bệnh tí thôi mà cũng phải tới tỉnh lị khám.”
Chủ đề chính khiến mọi người bàn tán rôm rả chính là một trăm tệ mà Nghiêm Lỗi và Kiều Vi đã quyên góp.
“Số tiền này đủ đổi được hai cái cối xay mới nhỉ?”
“Tốt quá rồi!”
“Tận một trăm tệ mà nói góp là góp, xa hoa thật!”
Bởi vì trăm tệ kia đem đến niềm rúng động quá lớn cho mọi người, cũng bởi vì Kiều Vi luôn được những nhân vật nổi bật trong làng vây quanh thảo luận nghiêm túc, còn những người khác thì hoàn toàn không thể đến gần, thành ra mãi tới khi giải tán, mọi người mới phát hiện một số chuyện bị bỏ qua.
Khi đám đông tan hết, nhóm chị em dâu nhà họ Nghiêm mới phát hiện một vali, một túi mà Kiều Vi mang về không hiểu sao cũng bị cô mang đi luôn rồi.
“Gì cơ? Nó không để lại bất cứ thứ gì á?”
Ba người phụ nữ đồng loạt ngơ ra.
Không để lại bất cứ thứ gì. Mang về thế nào, mang đi thế đấy.
Thuốc lá này, rượu này, đường này, bánh trái, quần áo mới, giày mới, v.v Những người áo gấm về làng từ phương xa sẽ mang chúng về cho người thân, thậm chí tặng quà người trong thôn… Vậy mà chẳng thấy nổi một món nào.
Thế nhưng Nghiêm Lỗi cho vợ mình về quê thay mình, tuyệt nhiên không có chuyện không chuẩn bị mấy thứ này.
Quần áo mùa hạ mỏng như thế, đâu đến mức phải dùng tới cả vali, còn thêm một cái túi xách nữa. Chắc chắn đã mang đồ về rồi.
Nhưng mang về thế nào, lại mang đi thế đấy.
Kiều Vi không hề để lại dẫu một cục kẹo.
Kiều Vi chỉ dừng chân một lát tại thôn Nghiêm, sau đó lập tức dẫn bố mẹ Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ đi thẳng đến tỉnh.
Ga xe lửa nơi cô xuống khi đến đây nằm ở tỉnh. Tuy nhiên lần này qua đó phải đi xe đường dài.
May mắn thay, do không phải lễ Tết gì nên lượng hành khách không nhiều. Phu xe và phụ xe tới nơi còn chờ tới tận khi họ mua vé thành công, tiễn họ lên xe rồi mới trở về.
Bốn người lớn, một trẻ nhỏ đi lên xe đường dài.
Đến tận lúc này, bố mẹ Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ vẫn như đang nằm mơ.
Đáng lý vợ Nghiêm Lỗi về quê thì phải ở lại nhà họ, chẳng hiểu sao bỗng biến thành bọn họ gấp rút theo cô tới tỉnh lị rồi?
Nhưng do đã trải nghiệm cảnh tượng lúc sáng nên hình tượng của Kiều Vi trong cảm nhận của họ đã thay đổi nghiêng trời lệch đất.
Đến bí thư thôn cũng nghe theo lời cô.
Khi nàng đĩnh đạc phát biểu, những người có tiếng tăm trong thôn đều tập trung lắng nghe.
Mặc dù bố Nghiêm Lỗi và Nghiêm Trụ không hiểu mấy về những việc to tát đó nhưng khi cô giảng giải, lời lẽ hết sức rành mạch, dòng thời gian xuyên suốt, sự kiện lớn chuẩn xác, đến bọn họ còn nghe được nửa hiểu nửa không.
Ai có thể biết nhiều chuyện lớn quốc gia đến vậy chứ?
Cha chồng và anh chồng Kiều Vi bất giác kính sợ cô.
Lúc này đã tới giờ ngủ trưa của Nghiêm Tương. Cậu bé ngủ thiếp đi trong lòng mẹ.
Mẹ Nghiêm Lỗi nhẹ nhàng khen ngợi: “Nhìn thằng bé này, dễ trông nom thật.”
Không ồn ào, không nghịch phá, không chạy loạn, người lớn nói là nghe.
Nhóm con dâu nói đưa Nghiêm Tương theo làm phiền người lớn khám bệnh, muốn Nghiêm Tương ở lại thôn Nghiêm. Hiện giờ, mẹ Nghiêm Lỗi không thấy hối hận khi không nghe lời nhóm con dâu.
Con trai ấy à… cứ theo mẹ ruột vẫn tốt hơn.
Xe đường dài di chuyển mấy tiếng đồng hồ, cập bến tỉnh lị lúc trời đã tối.
Bốn người lớn dẫn theo Nghiêm Tương xuống xe. Ba người xưa nay chưa từng thấy thành phố lớn cứ nhìn quanh dáo dác.
“Nhìn kìa, đằng kia có tòa nhà! Cao ba tầng lận!”
“Đèn đường trên con đường này cứ sáng mãi vậy hả? Thế thì tốn bao nhiêu là điện kia chứ.”
“Nhiều xe đạp vậy ư.”
