Mùa xuân năm 2020, một năm quái gở.
Dịch bệnh bùng phát bất ngờ khiến ai nấy đều trở tay không kịp, tất cả bị nhốt hết trong nhà. Vạn Thanh vốn định mùng sáu Tết trở lại Thượng Hải, nhưng phải trì hoãn đến sau rằm tháng Giêng. Những ngày ở nhà chống dịch, ba mẹ cô thay phiên nhau nấu đủ món cho cô ăn—cô ngồi ăn, đứng ăn, nằm ăn, bò ra ăn…
Cứ thế: Ăn, ăn, ăn—ăn, ăn, ăn—
Ba mẹ cô lại cảm thấy vui vẻ, vì những năm trước cứ về quê là cô lại chạy đi tìm Trương Chú, hoặc Trương Chú chạy đến tìm cô, rồi hai người chui vào phòng, không đi vệ sinh thì cũng không ra ngoài.
Năm nay thì tốt rồi, bị nhốt ở nhà suốt, căn hộ bé xíu hơn trăm mét vuông, ba người cứ xoay tới xoay lui, quay đến mức chán ngán mặt nhau, thì cuối cùng cũng đến ngày Vạn Thanh xách hành lý trở về Thượng Hải.
Ba mẹ lo lắng việc cô đi tàu cao tốc có rủi ro nên tự lái xe chở cô đến Thượng Hải. Chặng đường gần 900km, chạy mất 15-16 tiếng. Cốp xe chật ních nào là gạo, dầu, mì, rau củ… để phòng khi cần thiết.
Sau bao gian nan, cuối cùng cũng đến nơi, Vạn Thanh mở cốp xe ra, nhìn đống rau bina, củ cải xanh, bắp cải, hành tỏi gừng…, bỗng rơi vào trầm mặc.
Cô không biết nấu ăn—không biết nấu ăn!
Trương Chú cũng chẳng khá hơn là bao.
Ít ra Vạn Thanh còn có ba mẹ ở bên, còn cô ấy thì chỉ có một mình bị nhốt trong nhà. Ba mẹ cô ấy đã ly hôn hơn mười năm, ba đã tái hôn và có con trai nhỏ, mẹ thì vừa hay đến nhà bạn trai ở, nên lúc phong tỏa khu dân cư, cô ấy chỉ có một mình trong căn hộ.
Hồi ba mẹ cô ấy ly hôn, họ để lại căn hộ cũ cho cô ấy, nhưng hai năm trước cô ấy đã bán nó, đổi sang một căn hộ rộng hơn.
Tình cờ căn hộ mới này ở cùng khu chung cư với mẹ cô ấy. Sau khi ly hôn, mẹ cô ấy cũng mua một căn hộ hai phòng ngủ, hơi nhỏ nhưng đủ cho một người ở. Bình thường khi lười nấu ăn, Trương Chú chỉ cần mặc đồ ở nhà, sang gõ cửa ăn chực. Hai mẹ con họ sống riêng, không can thiệp vào chuyện của nhau, nhưng vẫn rất thân thiết.
Trước đây cô ấy chưa từng cảm thấy cô đơn, nhưng lần này ở một mình quá lâu, khiến cô ấy có nhiều suy nghĩ.
Cô ấy dần dần nhận ra: Con người vốn là loài động vật sống theo bầy đàn. Những ai thực sự có thể sống đơn độc suốt đời, hẳn phải dũng cảm và mạnh mẽ đến nhường nào. Cô ấy mới chỉ bị nhốt có mười ngày, vậy mà khi bước xuống siêu thị, chạm chân xuống mặt đất, nhìn thấy con người, cô ấy bỗng có một cảm giác ấm áp và yên bình chưa từng có.
Dạo một vòng quanh siêu thị, cô ấy cảm khái: “Cuộc sống tươi đẹp biết bao!”
Ra khỏi siêu thị, cô ấy nhắn tin cho mẹ mình, muốn bà để ý tìm giúp mình một đối tượng—ngoại hình khá, sạch sẽ, có học thức, biết tận hưởng cuộc sống. Mấy tiêu chí khác không quan trọng, cô ấy không quan tâm chuyện đối phương có tiền hay từng kết hôn, có con riêng hay chưa.
Sau đó, cô ấy sao chép tin nhắn này gửi cho Vạn Thanh. Vạn Thanh trả lời:
[Nếu có người như vậy thì cũng tìm giúp mình với!]
Chu Cảnh Minh lần này ở nhà tận hai tháng. Thời gian chống dịch, anh ở nhà xem tin tức, ăn uống, làm việc từ xa, tập thể dục. Mẹ anh sợ anh buồn chán, giục anh đến thăm Trương Chú và Vạn Thanh, nói là đều ở trong cùng một khu, lén lút đi cũng không sao.
Anh không đi, đeo khẩu trang ngồi yên trên ghế sofa, tiếp tục xem tin tức.
Mẹ anh thấy vậy, khuyên anh tháo khẩu trang ra, đã không sao, sắp khỏi hẳn rồi.
Tại sao ngay cả ở nhà cũng đeo khẩu trang?
Chuyện này nói ra thì dài.
Hai tháng trước anh cảm thấy cơ mặt bị tê, đồng nghiệp phát hiện lông mày anh trông bất đối xứng. Khi đến bệnh viện khám, một bên mặt anh đã hơi méo… Bác sĩ chẩn đoán nhiễm virus dẫn đến viêm dây thần kinh mặt, còn gọi là liệt dây thần kinh số 7.
Bệnh này không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng trông rất xấu xí. Công ty tất nhiên không thể để anh xuất hiện trước khách hàng, vậy là anh xin nghỉ phép về quê điều trị.
Ban đầu môi anh méo nhẹ, nhưng hễ uống nước hay ăn cơm thì nước dãi cứ chảy xuống. May là sau một, hai tháng châm cứu, giờ đã hồi phục gần như hoàn toàn.
Hôm nay hai mẹ con nói chuyện với nhau, mẹ anh nói dạo trước bà có gặp Trương Chú, hình như cô ấy đã ly hôn rồi? Lại nhắc đến Vạn Thanh, nói trước Tết có gặp Vạn Thanh, cô càng ngày càng xinh đẹp…
Rồi bà bắt đầu hồi tưởng: “Hồi trẻ, mẹ ghét làm việc nhà lắm. Đến tã lót của con, nhờ ba con giặt mà ông bà nội con còn lườm nguýt mẹ. Ngày xưa ước mơ của mẹ là không phải làm việc nhà… tốt nhất là giống mấy tiểu thư thời xưa, lấy chồng giàu, có một đám nha hoàn hầu hạ.”
Chu Cảnh Minh nói: “Hay giờ con thuê giúp mẹ một người giúp việc nhé?”
“Giờ thì thôi đi, mẹ già rồi.”
Bà Ôn Tố Mai nhìn đôi bàn tay đã quen lao động của mình, cảm thán: “Bây giờ con trai mẹ có khả năng biến mẹ thành tiểu thư rồi, nhưng mẹ lại không có phúc để hưởng. Mẹ chỉ mong dịch bệnh sớm kết thúc, để còn mở lại quán bán bún của mẹ.”
Chu Cảnh Minh hỏi: “Hay là đừng bán bún nữa, con mở cho mẹ một tiệm hoa?”
“Tiệm bún này là của mẹ với ba con, mẹ kiếm bao nhiêu tiêu bấy nhiêu. Nếu con mở tiệm hoa cho mẹ, mẹ lại phải mang ơn con.”
Bà Ôn Tố Mai đứng dậy dọn dẹp chén bát, rồi bỗng nhiên nói: “Nếu mẹ được sinh ra ở thời nay, mẹ nhất định sẽ lấy người nào giàu nhất!”
Anh bật cười, hỏi lại: “Vậy mẹ không lấy ba con nữa hả?”
“Lấy ông ấy làm gì, nghèo kiết xác!”
Chu Cảnh Minh đang cúi đầu nhắn tin thì mẹ anh gọi: “Tiểu Minh này.”
“Dạ con nghe đây.”
“Con và Lâm Lâm định bao giờ kết hôn?”
“Chưa vội.”
“Phải lo liệu dần đi, năm nay con cũng ba mươi rồi.”
“Dạ, con biết rồi.”
———
Trong những ngày làm việc tại nhà ở Thượng Hải, mỗi sáng Vạn Thanh đều chạy bộ 30 phút trên ban công, sau đó tập plank, gập bụng, rồi quay lại video check-in nhóm thể dục.
Tập xong, cô học nấu ăn theo video, ăn xong dọn dẹp nhà cửa, rồi bắt đầu một ngày làm việc online.
Buổi trưa, Vạn Thanh mở tủ lạnh, nhìn đống củ cải và bắp cải mà mình sắp ăn đến phát ngán, tiện tay chụp một tấm ảnh gửi cho Trương Chú: [Mỗi lần mình tưởng mình đã ‘tiến hóa’ thành dân thành phố tinh anh, thì ba mẹ lại kéo mình về nguyên hình.]
Trương Chú vừa nằm dài trên sofa gặm táo, vừa nhắn lại: [Tinh anh thành phố không ăn củ cải và bắp cải sao?]
Rồi tiếp tục: [Cái khác thì không dám chắc, nhưng tinh anh thành phố tuyệt đối không ăn tỏi!]
Vạn Thanh nhìn chằm chằm túi tỏi đầy ắp trong tủ lạnh, cảm thấy đau đầu. Hay là đem cho hàng xóm nhỉ? Nghĩ đến tiếng bóng rổ bình bịch từ căn hộ phía trên, cô lập tức thấy mệt mỏi.
Trên đó là gia đình bốn người, hai đứa trẻ học online cả ngày, không đập bóng rổ trong nhà thì cũng đi ra ban công la hét. Hôm qua, cậu em vừa hét vừa khóc nói rất muốn đi học!
Cô nhắn WeChat cho Trương Chú: [Bên cậu khi nào trường học mở lại?]
Trương Chú trả lời: [Học sinh cấp ba hình như tháng Tư. Cấp một, cấp hai chưa có thông báo.]
Vạn Thanh hỏi tiếp: [Bên cậu có đi làm lại chưa?]
Trương Chú trả lời: [Đa phần đã đi làm lại rồi. Hôm qua mình còn đi cắt tóc nữa đây.]
Vạn Thanh hỏi: [Trưa nay ăn gì?]
Trương Chú vào bếp chụp ảnh mẹ mình đang nấu ăn, gửi qua: [Cá quế hấp, đậu hũ trộn lá hương xuân, bắp cải xào chua ngọt.]
Vạn Thanh hỏi: [Có món nào hao cơm không?]
Trương Chú phản hồi ngay: [Bắp cải xào chua ngọt không hao cơm sao?]
Rồi hỏi ngược lại: [Cậu ăn gì?]
Vạn Thanh nhìn tô mì gói xào rau chân vịt, lười chụp ảnh, bèn tải đại một bức ảnh bữa ăn tinh tế của đồng nghiệp trên mạng về gửi cho Trương Chú.
Trương Chú phản ứng ngay: [Cậu tinh tế quá đi! Đúng là tinh anh thành phố!]
Vạn Thanh bỗng nhiên hỏi: [Minh Châu có liên lạc với cậu không?]
Trương Chú trả lời: [Không. Mình nghĩ có thể bọn mình đăng tin không đúng thời điểm, vừa khéo đụng ngay đợt dịch.]
Vạn Thanh không quấy rầy nữa: [Cậu ăn cơm với mẹ đi.]
Một ngày trước khi dịch bùng phát, hai người đã đăng “thông báo tìm bạn” trên các nền tảng mạng xã hội, kèm theo một bức ảnh hồi nhỏ của Giang Minh Châu, mong rằng nếu cô ấy thấy được sẽ liên lạc với họ.
Đã hơn hai, ba tháng trôi qua, nhưng vẫn không có tin tức gì. Họ không đăng ảnh của cô ấy khi đã trưởng thành, vì sợ gây phiền phức không cần thiết.
Trương Chú cùng mẹ ăn cơm, chê món đậu hũ trộn lá hương xuân quá nhạt, phải mặn hơn mới ngon.
Bà Trương Hiếu Hòa nhìn con gái, không nói gì.
Trương Chú ăn no, ợ một cái, rồi dọn dẹp chén đũa mang đi rửa. Nói năm nay cô ấy được ba lì xì, Trương Hiếu Hoà hỏi nhiều ít?
Trương Chú nói: “Mười ngàn.”
Trương Hiếu Hòa hỏi: “Thằng Dập Dập sắp bảy tuổi rồi nhỉ?”
“Chắc trước hoặc sau tiết Thanh Minh gì đó.”
“Con không nhớ rõ lắm.”
“Lúc nào rảnh thì mua quà sinh nhật cho nó đi.”
“Dạ. Dạo này con cũng rảnh, sẽ tranh thủ ghé thăm.”
Bà Trương Hiếu Hòa vừa thay nước cho bình hoa trên bàn, vừa thản nhiên nói: “Sáng nay mẹ đi dạo, thấy xe của Ngô Bân đỗ dưới nhà con.”
Trương Chú khựng lại một chút, rồi giải thích: “Hôm qua anh ấy ghé qua… muộn quá nên ở lại.”
“Con định thế nào? Muốn tái hôn?” Trương Hiếu Hoà hỏi.
“Không có!”
Trương Chú vội vàng phủ nhận, nhấn mạnh: “Hôm qua chỉ là quá muộn nên con mới để anh ấy ngủ lại.”
Trương Hiếu Hoà không nói thêm gì nữa.
Trương Chú rửa chén xong, cầm giấy lau tay, vừa lau vừa nói: “Anh ấy nói… thực ra không hề bận tâm chuyện con có sinh con được hay không. Nếu sau này muốn có con thì nhận nuôi, không muốn thì hai người ở bên nhau thôi cũng được.”
Bà Trương Hiếu Hòa nhìn con gái, bình thản hỏi: “Vậy nên con mềm lòng rồi? Cảm động đến rơi nước mắt rồi?”
Trương Chú đứng khựng lại, thoáng cảm thấy bối rối.
Bà tiếp tục hỏi: “Nó có nhắc gì đến thái độ của ba mẹ nó không?”
Trương Chú lắc đầu: “Không có.”
“Nếu con thực sự hạnh phúc, mẹ sẽ không can thiệp chuyện tái hôn. Nhưng mẹ có một yêu cầu— Ba mẹ nó phải tự gọi điện thoại cho mẹ, thể hiện rõ ràng thái độ chấp nhận chuyện con không thể sinh con.”
Bà đưa túi xách cho con gái, giục: “Đi làm đi.”
Trương Chú nhận lấy, gật đầu: “Con hiểu rồi, mẹ yên tâm.”
Bà không nói thêm gì nữa, nhưng trước khi ra cửa vẫn nhịn không được mà dặn dò:
“Mẹ chỉ không muốn con tự cảm thấy mình thấp kém hay nợ nần gì nhà họ cả.”
“Dù sau này con ở bên ai, chỉ khi con không xem chuyện không sinh con là một khiếm khuyết, thì quan hệ của hai bên mới lâu bền được.”
“Còn chuyện ở lại qua đêm, thì thôi, dù sao hai đứa cũng từng ở bên nhau lâu như vậy, mẹ cũng hiểu.”
Bà vừa khoác áo vừa hỏi: “Thứ Bảy này dì Lan giới thiệu đối tượng cho con, con có định gặp không?”
“Gặp chứ, sao lại không gặp?”
Trương Chú khoác tay mẹ, bấm thang máy.
Hai mẹ con chuẩn bị vào thang máy, nhưng rồi chợt nhớ ra gì đó, vội vàng chạy ra ngoài: “Khẩu trang, khẩu trang, khẩu trang—!”
